Rezonans magnetyczny (MR) to nowoczesna, nieinwazyjna i bezbolesna metoda diagnostyki obrazowej, wykorzystująca silne pole magnetyczne oraz fale radiowe do uzyskania szczegółowych obrazów struktur anatomicznych ludzkiego ciała. Umożliwia ocenę narządów i tkanek w dowolnej płaszczyźnie, a także w formacie trójwymiarowym.

Dzięki wyjątkowej dokładności obrazowania rezonans magnetyczny jest jednym z najważniejszych narzędzi diagnostycznych współczesnej medycyny, szczególnie w ocenie układu nerwowego oraz układu kostno-stawowego.

Badanie nie wiąże się z narażeniem na promieniowanie jonizujące. Pewną niedogodnością może być hałas generowany przez aparat, ciasna przestrzeń, w której znajduje się pacjent, oraz konieczność pozostania w bezruchu przez cały czas trwania badania.

Przygotowanie do badania

• Leki przyjmowane na stałe należy zażyć zgodnie z zaleceniem lekarza prowadzącego.
• Zalecane jest ubranie się w luźne, wygodne ubranie bez elementów metalowych (guzików, zamków, nitów). Przed wejściem do pracowni należy zdjąć wszystkie metalowe przedmioty – np.: biżuterię, zegarek, okulary, spinki czy protezę częściową/mostek.
• W przypadku badań głowy należy zmyć makijaż i nie stosować lakieru do włosów.
• Osoby posiadające metaliczne lub elektroniczne implanty (rozruszniki serca, neurostymulatory, porty, endoprotezy, implanty słuchowe itp.) mają obowiązek poinformować o tym personel podczas zapisu lub konsultacji przed badaniem. Wymagane jest zaświadczenie o braku przeciwwskazań do badania MR w polu magnetycznym 1,5 Tesli.
• Osoby narażone na kontakt z opiłkami metalu (np. spawacze, ślusarze) powinny przedstawić wynik RTG oczodołów wykluczający obecność ciał obcych.
• W przypadku badań z kontrastem należy:
  • pozostać na czczo przez 2 godziny przed badaniem (można pić wodę),
  • posiadać aktualny wynik poziomu kreatyniny – ważny do 90 dni (7 dni w przypadku chorób nerek).
• Na badanie należy przybyć 20 minut przed wyznaczoną godziną w celu dopełnienia formalności i wypełnienia ankiety.

Należy zabrać ze sobą:

1. Dokument tożsamości ze zdjęciem,
2. Okulary (jeśli są potrzebne do czytania),
3. Dokumentację medyczną (wyniki badań, płyty CD, wypisy ze szpitala),
4. W przypadku osób niepełnoletnich – obowiązkowa obecność rodzica lub opiekuna prawnego.

Przebieg badania

Po wypełnieniu ankiety i podpisaniu zgody na badanie pacjent zostaje ułożony na ruchomym stole aparatu, który wsuwa się do wnętrza rezonansu magnetycznego. Kluczowe znaczenie ma pozostanie w bezruchu – wszelkie ruchy mogą pogorszyć jakość obrazów.

Na badaną część ciała zakładana jest specjalna cewka odbiorcza, a badanie trwa od 15 do 60 minut, w zależności od zakresu diagnostycznego. W trakcie badania pacjent słyszy głośne dźwięki pracy aparatu, dlatego otrzymuje zatyczki do uszu lub słuchawki.

W niektórych przypadkach konieczne jest podanie środka kontrastowego dożylnie (na zlecenie lekarza), co umożliwia lepsze uwidocznienie struktur i zmian chorobowych. Po badaniu z kontrastem pacjent pozostaje przez około 30 minut pod obserwacją personelu.

Zalecenia po badaniu

Po badaniu bez kontrastu pacjent może natychmiast powrócić do codziennych zajęć.
Po badaniu z kontrastem zaleca się:

• pozostać przez 30 minut w pracowni w celu obserwacji,
• spożywać większą ilość płynów (ok. 2,5 litra) w ciągu doby po badaniu, aby przyspieszyć wydalenie środka kontrastowego z organizmu.

Przeciwwskazania

Bezwzględnymi lub względnymi przeciwwskazaniami do wykonania badania MR są:

• implanty ślimakowe, neurostymulatory, rozruszniki serca, metalowe ciała obce (szczególnie w obrębie oka), klipsy naczyniowe, ferromagnetyczne implanty ortopedyczne, protezy, aparaty stomatologiczne, klamry chirurgiczne,
• ciąża, zwłaszcza w pierwszym trymestrze,
• klaustrofobia,
• alergia na środek kontrastowy – w przypadku badań wymagających jego podania,
• zabiegi cholecystektomii lub stentowania tętnic wieńcowych wykonane w ciągu ostatnich 90 dni.

Bezpieczeństwo i możliwe reakcje niepożądane

Dotychczas nie stwierdzono istotnych, niekorzystnych efektów działania pola magnetycznego na organizm. Podczas badania pacjent może odczuwać delikatne ciepło, co jest zjawiskiem naturalnym.

Reakcje niepożądane po podaniu kontrastu występują rzadko i mają zwykle łagodny, przejściowy charakter (np. nudności, pokrzywka, zawroty głowy). Środki kontrastowe zawierające gadolin należą do bezpiecznych i dobrze tolerowanych.